14 Mart 1827, ülkemizde Tıphane-i Amire ve Cerrahhane-i Amire adıyla, modern ve bilimsel ölçekli ilk tıp eğitiminin başladığı tarihtir. Bu gün 1919 yılından itibaren 14 Mart Tıp Bayramı olarak kutlanmaya başlanmıştır. 14 Mart, aynı zamanda milletimizin bağımsızlık uğruna yaktığı ateşin ilk kıvılcımının tarihidir. Tıbbiyeliler, 14 Mart 1919’da İstanbul’u işgal eden düşman kuvvetlerini protesto ederek, milli mücadelemizin öncülüğünü yapmış ve İstiklal savaşımızda önemli bir rol oynamıştır.

Sağlık çalışanları, verdikleri emekleri ve mücadeleleriyle mesleklerini büyük bir özveri ve gayretle  icra etmektedirler. Fakat bunun karşılığında, her türlü şiddete maruz kalmakta, ruhen ve bedenen yıpranmakta, hakettiği ücretleri alamamaktadırlar. Gece, gündüz, kar, çamur, bayram, tatil demeden büyük fedakarlıklarla, insanımızın daha sağlıklı yaşamaları için çalışmaktadırlar. İnsanı yaşatmayı ve insanın acısını azaltmayı, insanlığa daha nitelikli bir yaşam sunmayı amaç edinen, bu kutsal, saygın ve onurlu mesleği icra ederken büyük fedakârlıklar da bulunduklarının maalesef bilinmediğini düşünmekteyiz.

Sağlık çalışanları, yılda bir kez de olsa hatırlandıkları bu anlamlı günde, müjdeli haberler beklemektedirler. Ülkemizin her karışında, en ücra köşelerinde, köyünde kasabasında, hiçbir zaman yılmadan ve usanmadan hizmet veren, gece gündüz demeden görev yapan sağlıkçılar, hakettiği ücret, 3600 ek gösterge, ek ödemelerin emekliliğe yansıtılması ve adil dağıtılmasını talep etmektedirler. Adeta kanayan yaramız olan ek ödeme sorunu, sağlık çalışanlarının en büyük sorunlarından biri olmasına rağmen, hiç kimse, özellikle yetkili sendikalar ve bakanlık nezdinde konunun çözümü noktasında hiçbir gayret sarf edilmemektedir. Ek ödeme yönetmeliği sık sık değişmekte, her seferinde çalışanlar umutlanmakta ama sonunda hep hayal kırıklığına uğramaktadırlar. Döner sermaye ek ödemesi personelin unvan, görev, çalışma şartları ve süresi, hizmete katkısı, eğitim, tetkik, öğretim ve araştırma faaliyetleri, muayene, ameliyat gibi unsurlar esas alınarak yapılan bir ödemedir. Fakat bu yöntem sadece hekimlerin performansını ölçmektedir. Hekim dışındaki personel az da çalışsa, çok da çalışsa unvanlarına verilen katsayı oranında döner sermaye ek ödemesi almaktadır. Hekimlere ise sabit gelirinin bile çok üstünde ek ödeme yapılmaktadır. Bir uzman hekim bir hemşirenin on hatta yirmi katı oranında ek ödeme almakta, bu durum yıllardan beri huzursuzluğa sebebiyet vermektedir. Sistem baştan ayağa adalet ve hakkaniyet ölçülerinden uzaktır. Hekimlerin kendi aralarında bile ek ödeme dağılımı adil değildir.

Artık bu gidişe bir dur demenin zamanı gelmiştir. Performans sistemi çalışanlar arasında daha adil bir dağıtım olacak şekilde yeniden düzenlenmelidir. Dağıtılabilir döner sermaye havuzu geniş tutulmalı, katsayılar artırılarak çalışanların hak ettikleri ödemeleri almaları sağlanmalıdır. Sabit ek ödemeler gelir vergisi matrahından çıkarılmalıdır. Döner sermaye havuzunun hekimlere doğru aktığı herkesçe malumdur. Ya hekimlerin havuzu ayrılmalı ya da diğer personelin sabit ücretleri iki katına çıkarılmalıdır. Sağlık hizmetinin ekip işi olduğu unutulmadan, havuzdan herkese ortak olarak ödenen miktar artırılmalıdır. Örneğin çok ameliyat yapan doktor çok ek ödeme almakta, fakat onunla birlikte ameliyata katkı sunan bir hemşire hekimin yirmide biri oranında ek ödeme almaktadır. Hiçbir adalet ve hakkaniyet ölçüsüne sığmayan bu dağıtım derhal düzeltilmelidir. Yetişmiş eleman kapasitesi, verilen hizmetlerin kalitesi bakımından dünya standartlarında ve sürekli gelişip, daha büyük bir azimle halkına hizmet etmeye çalışan sağlık camiasına artık hak ettiği değer verilmelidir. Üstad Necip Fazıl'ın;

"Allah'ın on pulunu bekleye dursun on kul; 

Bir kişiye tam dokuz, dokuz kişiye bir pul. 

Bu taksimi kurt yapmaz kuzulara şah olsa." Dizeleri döner sermaye sistemimizi maalesef çok güzel özetlemektedir.

Eksen Sağlık-Bir-Sen olarak, dünyanın en zor mesleğini, insan üstü bir gayretle ifa eden tüm sağlık çalışanlarının 14 Mart Tıp Bayramı'nı tebrik eder, bütün  haklarının takipçisi, hakkını alma mücadelesinde en büyük destekçileri olacağımızın bilinmesini isteriz.

Arif YAŞAR
Genel Başkan